เห็ดนางฟ้า และการเพาะเห็ดนางฟ้า

เห็ดนางฟ้า

เห็ดนางฟ้า เป็นเห็ดที่รับประทานได้ มีลักษณะดอกกลม แบน สีน้ำตาลอ่อน เนื้อนุ่ม ละมุน มีกลิ่นหอม นิยมนำมารับประทานเป็นผักเคียง จิ้มกับน้ำพริก หรือปรุงอาหารในเมนูต่างๆ เช่น ผัดเห็ดน้ำมันหอย แกงเลียง เห็ดนางฟ้ามีคุณค่าทางอาหารสูงอุดมไปด้วยโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต วิตามิน และแร่ธาตุต่างๆ

การเพาะเห็ดนางฟ้า

การเพาะเห็ดนางฟ้าเป็นอีกหนึ่งวิธีการเกษตรที่ได้รับความนิยม เนื่องจากสามารถทำได้ง่ายและมีต้นทุนต่ำ โดยมีขั้นตอนดังนี้

เตรียมวัสดุเพาะ

วัสดุเพาะเห็ดนางฟ้ามีหลายประเภท เช่น ฟางข้าว ขี้เลื่อยไม้ยางพารา เศษไม้โอ๊ค ข้าวโพด หรือแกลบ ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมและความสะดวกของผู้เพาะ โดยวัสดุเพาะควรมีเนื้อหยาบ ไม่แน่นทึบ ซึมซับน้ำได้ดี และสามารถกระจายความชื้นได้อย่างทั่วถึง

ต้มวัสดุเพาะ

นำวัสดุเพาะที่เตรียมไว้แช่น้ำสะอาดทิ้งไว้ 1 คืน จากนั้นเทวัสดุเพาะลงในภาชนะสำหรับต้ม เช่น ถัง หรือหม้อขนาดใหญ่ เติมน้ำสะอาดลงไปให้ท่วมวัสดุเพาะแล้วต้มให้เดือดประมาณ 1-2 ชั่วโมง ขั้นตอนนี้จะช่วยฆ่าเชื้อโรคและก่อให้เกิดสารอาหารเหมาะสมกับการเจริญเติบโตของเส้นใยเห็ด

ผสมเชื้อเห็ด

เมื่อวัสดุเพาะเย็นลงแล้ว นำเชื้อเห็ดนางฟ้านำมาผสมวัสดุเพาะโดยใช้สัดส่วน เชื้อเห็ด 1 ส่วนต่อวัสดุเพาะ 20 ส่วน คลุกเคล้าให้เข้ากัน

บรรจุวัสดุลงถุง

นำวัสดุเพาะที่ผสมเชื้อเห็ดแล้วบรรจุลงในถุงพลาสติกทนความร้อนขนาด 6×13 นิ้ว บรรจุแบบหลวมๆ พอประมาณ ให้มีช่องว่างอากาศเหลืออยู่เพื่อให้เห็ดมีที่เจริญเติบโต จากนั้นใช้เหล็กหรือไม้ปลายแหลมเจาะรูที่ถุงทุกด้าน เพื่อระบายน้ำและถ่ายเทอากาศ

ฟักเส้นใย

นำถุงที่บรรจุวัสดุเพาะแล้วไปไว้ในสถานที่ที่สะอาด มีอากาศถ่ายเทได้ดี อุณหภูมิประมาณ 25-30 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ประมาณ 80-90% ระยะเวลาฟักเส้นใยประมาณ 30-45 วัน เส้นใยของเห็ดจะค่อยๆ เจริญเติบโตและกระจายไปทั่ววัสดุ

กระตุ้นให้ออกดอก

เมื่อเส้นใยเห็ดเริ่มเต็มถุง ให้กระตุ้นให้ออกดอกโดยการเจาะรูเพิ่มเติมที่ถุงอีกประมาณ 5-10 รู เพื่อให้ถ่ายเทอากาศได้ดีขึ้น จากนั้นนำไปไว้ในสถานที่ที่มืดสนิท อุณหภูมิลดลงเหลือประมาณ 20-25 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ยังคงที่ประมาณ 80-90% ระยะเวลานี้ประมาณ 15-20 วัน เห็ดจะเริ่มออกดอก

เก็บเกี่ยว

เมื่อดอกเห็ดเริ่มบานและดอกเห็ดแผ่กว้างมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4-5 เซนติเมตร ให้เก็บเห็ดนางฟ้าโดยการหมุน ดอกเห็ดออกจากถุง ระมัดระวังไม่ให้เส้นใยเห็ดช้ำ โดยทั่วไปเห็ดนางฟ้าจะให้ผลผลิตเก็บเกี่ยวได้ประมาณ 2-3 รุ่น หรือประมาณ 60-90 วันหลังจากเริ่มกระตุ้นให้ออกดอก