มะหวด สรรพคุณ และการปลูกมะหวด

มะหวด

มะหวด (ชื่อทางวิทยาศาสตร์: Baccaurea sapida) เป็นพันธุ์ไม้ป่าดั้งเดิมของไทยในตระกูล Phyllanthaceae และเป็นผลไม้ป่าที่พบได้ทั่วไปในป่าเบญจพรรณทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย โดยมักจะขึ้นตามป่าโปร่งและป่าเต็งรัง โดยสามารถจำแนกมะหวดออกได้เป็น 3 ชนิดย่อยคือ มะหวดพันธุ์ทั่วไป มะหวดพันธุ์สีดา และมะหวดพันธุ์เสาวรส

ลักษณะของมะหวด

ลำต้นมีความสูงประมาณ 5-10 เมตร เปลือกต้นมีสีน้ำตาลอมเทาลักษณะขรุขระ ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงแบบสลับ รูปไข่หรือรูปรี ปลายใบมน โคนใบสอบ ขอบใบหยัก ใบมีขนาดกว้างประมาณ 5-10 ซม. ยาวประมาณ 10-15 ซม. ก้านใบยาวประมาณ 2-3 ซม. ดอกเป็นดอกย่อยขนาดเล็ก สีขาวหรือสีชมพูอ่อน มีกลิ่นหอมอ่อนๆ的花序เป็นกระจุกแน่นที่ปลายกิ่ง ผลเป็นผลเดี่ยว รูปไข่หรือรูปกลมรี ปลายผลแหลม โคนผลเว้า ผลมีขนาดกว้างประมาณ 2-3 ซม. ยาวประมาณ 3-5 ซม. ผลอ่อนมีสีเขียวเข้ม เมื่อสุกแล้วผลจะมีสีเหลืองหรือสีส้ม เปลือกผลบาง เนื้อในผลมีรสเปรี้ยวอมหวาน เมล็ดมีขนาดเล็ก สีน้ำตาลเข้ม

สรรพคุณของมะหวด

• บำรุงร่างกาย มะหวดเป็นผลไม้ที่มีสารอาหารสูง เช่น วิตามินซี วิตามินอี แคลเซียม ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม และแมกนีเซียม ซึ่งช่วยบำรุงร่างกายให้แข็งแรง ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และช่วยป้องกันโรคต่างๆ
• ช่วยขับลมในกระเพาะอาหาร มะหวดมีสรรพคุณช่วยขับลมในกระเพาะอาหาร ช่วยรักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียดแน่นท้อง และช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น
• ช่วยแก้อาการท้องผูก มะหวดมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยแก้อาการท้องผูก ขับถ่ายได้สะดวกขึ้น และช่วยลดอาการปวดท้องจากการท้องผูก
• ช่วยรักษาโรคกระเพาะ มะหวดมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคกระเพาะอาหาร ช่วยบรรเทาอาการปวดเกร็งในกระเพาะอาหาร ช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร และช่วยปกป้องเยื่อบุกระเพาะอาหาร
• ช่วยรักษาโรคเบาหวาน มะหวดมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคเบาหวาน ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด และช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
• ช่วยรักษาโรคความดันโลหิตสูง มะหวดมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคความดันโลหิตสูง ช่วยลดความดันโลหิต และช่วยป้องกันการเกิดโรคความดันโลหิตสูง
• ช่วยลดไขมันในเลือด มะหวดมีสรรพคุณช่วยลดไขมันในเลือด ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลที่ไม่ดี (LDL) และช่วยเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลที่ดี (HDL)
• ช่วยป้องกันโรคหัวใจ มะหวดมีสรรพคุณช่วยป้องกันโรคหัวใจ ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด และช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจล้มเหลว
• ช่วยบำรุงผิวพรรณ มะหวดมีสรรพคุณช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง สดใส มีน้ำมีนวล และช่วยลดริ้วรอยเหี่ยวย่นบนใบหน้า

การปลูกมะหวด

มะหวดเป็นไม้ผลที่ปลูกได้ง่ายในประเทศไทย โดยสามารถปลูกได้ในดินทุกประเภท แต่เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย ต้องการน้ำในปริมาณปานกลาง และไม่ชอบดินที่แห้งแล้ง ขั้นตอนการปลูกมะหวดมีดังนี้

1. การเตรียมดิน ไถพรวนดินให้ลึกประมาณ 30-40 ซม. ตากดินทิ้งไว้ประมาณ 1 สัปดาห์ ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักลงไปในดินประมาณ 1-2 กิโลกรัมต่อตารางเมตร และรดน้ำให้ชุ่ม
2. การขุดหลุมปลูก ขุดหลุมปลูกกว้างประมาณ 50 ซม. ลึกประมาณ 50 ซม. รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักประมาณ 1-2 กิโลกรัม และคลุกเคล้าปุ๋ยกับดิน
3. การปลูก ปลูกต้นมะหวดลงในหลุมปลูก กดดินให้แน่นรอบโคนต้น รดน้ำให้ชุ่ม และคลุมโคนต้นด้วยฟางแห้งหรือหญ้าแห้งเพื่อรักษาความชื้นในดิน
4. การดูแลรักษา รดน้ำให้ต้นมะหวดสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรอบโคนต้นทุกๆ 3-4 เดือน พรวนดินรอบโคนต้นเพื่อกำจัดวัชพืช และตัดแต่งกิ่งที่แห้งหรือเป็นโรคทิ้งทุกปี

โดยปกติแล้วต้นมะหวดจะเริ่มติดผลหลังจากปลูกประมาณ 3-4 ปี เมื่อผลมะหวดเริ่มสุกจะมีสีเหลืองหรือสีส้ม เมื่อผลแก่จัดจะมีสีน้ำตาลเข้ม สามารถเก็บผลมะหวดมาบริโภคหรือจำหน่ายได้