ดอกดิน ใช้หุงนึ่งข้าว เด่นต้านมะเร็ง แก้ไอ ลดไข้ แก้โรคข้อกระดูก

ดอกดิน “ควันต้านมะเร็ง” แก้ไอ ลดไข้ แพทย์พื้นบ้านแนะนำใช้หุงนึ่งข้าว

คุณสมบัติของดอกดิน (ดอกดินป่า) จัดเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เป็นไม้พุ่มขนาดใหญ่ แตกกอสูงราว 1-2 เมตร ลำต้นมีหนามแหลมคมปกคลุมทั้งลำต้น สีเขียวอมเทา ใบมีสีเขียวเข้ม รูปไข่ปลายแหลม โคนใบมนหรือตัด ดอกช่อ เป็นช่อกระจุกขนาดใหญ่สีขาว ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียแยกกัน ผลเป็นผลแห้งรูปไข่ทรงรี สีเหลือง

ดอกดินมีสรรพคุณทางยา โดยเฉพาะดอกดินป่า ดอกดินทั้ง 5 ชนิด ใช้เป็นยาบำรุงร่างกาย แก้ไข้ตัวร้อน ต้านการอักเสบ รักษาโรคในกระเพาะอาหาร ขับลมในลำไส้ ช่วยเจริญอาหาร ช่วยขับเหงื่อ บำรุงธาตุช่วยฟอกเลือด แก้พิษแก้พิษงู แก้โรคข้อกระดูก บรรเทาอาการเสาะแสะคันคอ ต่อมน้ำเหลืองโต แก้ไอ โดยเฉพาะ”ดอกดินป่า” มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว สามารถทำยาลม ยารักษาไข้หวัด ยาลดไข้ ยาบรรเทาโรคกระเพาะอาหาร แก้ไอ แก้ทางเดินอาหาร และต้านมะเร็ง แพทย์พื้นบ้านเล่าขานกันว่า ดอกดินมีกลิ่นหอมของ “ควันปืน” ที่สามารถต้านมะเร็งได้ แพทย์แผนไทยจึงนำดอกดินไปปรุงยากลายเป็นตำรับยาเข้าเครื่อง มีประโยชน์มากมาย

โดยเฉพาะในตำราแพทย์แผนโบราณของจีน มีการนำดอกดินไปปรุงเป็นยาสมุนไพร โดยปรุงรวมเข้ากับเครื่องยาจีนต่างๆ แล้วนำมาอบด้วยควัน เพื่อรักษาคนที่ชอบไอ หอบหืด และผู้ที่เป็นมะเร็งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ ด้วยการใช้ควันบรรเทาอาการ บางตำรานำมาปรุงเป็นยาใช้ดมเพื่อลดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ และขับเสมหะ โดยแพทย์แผนไทยแนะนำว่า สามารถนำส่วนของ “ดอก”ประมาณ 10 ดอก นำมาตากแดดให้แห้งแล้วบดให้ละเอียด ใช้ดมแก้หวัด คัดจมูก แก้โรคทางเดินหายใจ โดยนำเครื่องลนยาสมุนไพรหรือเครื่องอบยา มาต้มน้ำให้เดือด อย่าให้ควันขึ้น แล้วนำดอกดินแห้งมาใส่ (ประมาณ 1 ช้อนชา แล้วถอดปลั๊กออก นำเครื่องอบยามาใช้ครอบศีรษะ ให้ควันดอกดินเข้าไปในโพรงจมูกและปาก จะทำให้ “โพรงจมูก”โล่งขึ้น ทำให้หายใจได้สะดวก โดยเฉพาะในช่วงที่มี “โควิด” จากข้อมูลพบว่ามีการนำดอกดินแห้งมาปรุงแต่งรวมเข้ากับเครื่องยาต่างๆ มีการเผาให้เกิดควันบรรเทาอาการ “โควิด”

สำหรับการหุงต้มใช้ดอกดินแทนฟืนนั้น ชาวบ้านในราวป่าจะเข้าไปเก็บดอกดินตามป่าเขา หรือตามริมหนองน้ำ จากนั้นจะนำดอกดินมาผึ่งแดดให้แห้ง คลุกน้ำมันก๊าดแล้วจุดไฟ ใช้หุงต้มแทนฟืน

ในดอกมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง โดยเฉพาะดอกมีสรรพคุณกำจัดพิษต่างๆ ขับเหงื่อ และรักษาโรคทางเดินอาหาร ช่วยขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้ปวดท้อง แก้เซื่อง แก้ไอ แก้คัน แก้โรคผิวหนังเรื้อรัง รักษาไข้หนาวสั่น ขับเสมหะ เป็นยาบำรุงร่างกาย ลำต้นราก มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง แก้ไอ รักษาโรคทางเดินหายใจ ลดไข้ แก้ปอด แก้บิด รักษาโรคข้อกระดูก ขับพยาธิ เป็นยาบำรุงร่างกาย แก้อ่อนเพลีย แก้โรคกระเพาะอาหาร แก้ท้องร่วง